“Vergi Sistemi”
KKTC ekonomisinde yaşanmakta olan darboğazın ve iflasa sürüklenişi;
KAMU MALİYETLERİNİN BÜTÇE İÇERİSİNDE YÜKSEK BİR PAYA SAHİP OLMASI bu payın her geçen gün artmasından kaynaklanmaktadır.
Kamu kesiminin ekonomi içindeki payının artması, daha fazla kaynağın kamu kesimine aktarılmasına neden olmaktadır.
Her geçen gün siyasi rant temelinde artan Kamu finansmanının karşılanabilmesi adına daha fazla kaynağa ihtiyaç duyulması, REEL SEKTÖRÜN (ÖZEL KESİMİN) ÖDEMEK ZORUNDA OLDUĞU VERGİLERİN DE ARTMASINA NEDEN OLMAKTADIR.
Artan vergi yükü karşısında rekabetsiz ve adil olmayan piyasalar içerisinde ayakta kalmaya çalışan reel sektör, kayıt dışı ekonomiye kaymaktadır.
Diğer bir ifade ile, KKTC Hükümetlerinin siyasi rant uğruna artırdığı Kamu giderlerinin karşılanması adına uygulanan yüksek vergi oranları, kayıt dışı ekonominin temel nedenlerinden biridir.
Vergilerin türü, oranı ve miktarı; harcama, tasarruf, çalışma arzusu, yatırım kararları ve vergi gelirleri üzerinde farklı etkiler meydana getirmektedir.
Bu kapsamda ülkede uygulanan Vergi politikalarının genel ekonomi üzerinde çok büyük etkisi vardır.
Vergiler, devletin kamu giderlerini karşılamak üzere yükümlülerin ödeme gücüne göre ve yasaya dayanarak devlete (topluma) aktardığı ödeme güçleridir.
Vergi, ödeyen bakımından bir yük, devlet açısından ise bir gelirdir.
Bu açıdan, vergi kaçakçılığı bu yola başvuran kişilerin vergi yükünü azaltırken, devleti ise gelir kaybına uğramaktadır.
Vergi kaçırma, öncelikle, devletlerin en temel gelir kaynağı olan vergilerin eksik ödenmesi ya da hiç ödenmemesi suretiyle devletleri gelir kaybına uğratarak bütçe açıklarına ve dolayısıyla ekonomik büyüme üzerinde olumsuz sonuçlara yol açar.
Vergi kayıp ve kaçaklarının ekonomik büyüme üzerindeki olumsuz etkisi göz önüne alındığında; vergi yükünün azaltılması zorunluluğu ön plana çıkmaktadır.
Bu kapsamda yapılacak olan vergi indirimleri vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesi yoluyla, milli gelir artışına da yol açacaktır.
Bununla birlikte; uzun dönemde vergi indirimleri ekonomide canlılık yaratmak suretiyle, potansiyel vergi alanları meydana getirmekte ve vergi gelirlerinin de artışına neden olmaktadır.
Vergi kayıp ve kaçağının en önemli nedeninin vergi oranlarının yüksek olması ve yüksek vergi oranlarının vergi kaçırmayı teşvik etmesi bir yerde mükelleflerin vergiye karşı gösterdiği tepkinin sonucudur.
Bu durum vergi matrahını erozyona uğratmakta ve gelir kaybına neden olmaktadır.
Buna karşılık, düşük vergi oranları vergi kaçırma ve vergiden kaçınma isteğini sona erdirerek, vergi tabanının genişlemesine katkıda bulunacağını düşünmekteyim.
“Yüksek vergiler, bazen vergiye tabi malların tüketimini azaltmak ve bazen vergi kaçakçılığını teşvik etmek suretiyle, düşük vergilerden sağlanacak hâsılattan daha düşük bir hâsılat sağlar.
Gelirin azalması, tüketimin azalmasının bir sonucu olarak ortaya çıkmışsa, çözüm yollarından birisi vergi oranlarını indirmektir” (Smith, 1976; 414).
Henüz mesaj yok